Definicja optymalizacji konstrukcji?
Definicja słowa ‘optymalizacja’ oznacza wybór najlepszego rozwiązania dla określanego kryterium, które to w przypadku optymalizacji konstrukcji oznacza minimalizację kosztów wykonawczych obiektu. Pierwszym etapem optymalizacji jest analiza rozwiązań konstrukcyjnych przyjętych w projekcie wyjściowym, a następnie zaproponowanie rozwiązań alternatywnych, obniżających koszty budowy. Optymalizacja może dotyczyć zarówno ograniczenia zużycia materiału koniecznego do wykonania konstrukcji, jak i usprawnienia procesu wytwarzania i montażu elementów na budowie w celu skrócenia czasu realizacji inwestycji.
Początki optymalizacji
Moment wprowadzenia na rynek budowlany przestrzennych metod obliczeniowych wykorzystujących metodę elementów skończonych jest równoległy z początkiem stosowania pierwszych optymalizacji konstrukcji. Jest to czas, kiedy nastąpiło częściowe wyparcie prostych programów obliczeniowych przez złożone narzędzia projektowe dające możliwość definiowani skomplikowanych układów konstrukcyjnych.
Aktualnie tradycyjne metody obliczeniowe są wykorzystywane do projektowania prostych konstrukcji lub do realizacji projektów budowlanych, gdzie koszty oraz czas realizacji projektu są ważniejsze aniżeli późniejsze koszty wykonawcze konstrukcji.
Wzrastająca świadomość firm budowlanych dotycząca możliwości obniżenia kosztów wykonawczych na etapie realizacji projektu wykonawczego wpłynęła na rozpowszechnienie procesu optymalizacji konstrukcji, który stał się nowym etapem w trakcie procesu projektowego.
Czy optymalizacja konstrukcji wpłynie korzystnie na wynik finansowy realicji inwestycji?
Głównym celem stosowania optymalizacji konstrukcji jest zmniejszenie całkowitych kosztów wykonawczych obiektu. W przypadku optymalizacji konstrukcji korzyści finansowe wynikają przede wszystkim ze zredukowania ilości użytego materiału oraz zmniejszenia pracochłonności wykonawczej, np. wprowadzenie powtarzalnych elementów. W zależności od rozmiarów obiektu procentowy udział korzyści finansowych wynosi od 10 do 15% pierwotnych kosztów wykonawczych konstrukcji. Optymalizacja konstrukcji powinna być wykonywania przez doświadczoną w tym obszarze pracownię projektową posiadającą odpowiednie programy obliczeniowe. Właściwe narzędzia projektowe, wiedza oraz doświadczenie jednostki gwarantuje wykonanie optymalizacji przynoszącej maksymalne zyski finansowe.
Czy optymalizacja zatwierdzonego projektu budowlanego jest zgodna z prawem budowlanym?
Optymalizacja konstrukcji, wbrew panującej opinii w środowisku Inwestorów i Wykonawców, nie musi naruszać zatwierdzonego projektu budowlanego. Zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym każda zmiana względem zatwierdzonego projektu budowlanego wymaga od autora sklasyfikowania wartości zmiany jako istotnego lub nieistotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane art. 36a pkt. 5:
Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy:
1) zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu,
2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,
3) (uchylony),
4) (uchylony),
5) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne,
6) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,
7) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi.
nakłada obowiązek na projektanta, jako osoby dokonującej zmian, sklasyfikowania wartości odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego. W większości przypadków wprowadzane zmiany nie są na tyle znaczące, aby konieczne było składanie projektu budowlanego zamiennego konstrukcji. W takim przypadku wystarczy jedynie przekazać Inwestorowi lub Wykonawcy zamienny projekt konstrukcji. Warto również zauważyć, iż jego wprowadzenie musi być odnotowane w dzienniku budowy. Jeśli natomiast w wyniku optymalizacji konstrukcji wprowadzane są istotne zmiany, np. powiązane z branżą architektoniczną, wówczas konieczne jest złożenie projektu budowlanego zamiennego konstrukcji.
Podsumowując
Prawidłowo wykonana optymalizacja konstrukcji bez wątpienia wpłynie korzystnie na ostateczny wynik finansowy inwestycji.
Obecne możliwości zaawansowanych metod obliczeniowych oraz doświadczenie zespołu projektantów przekładają się na jakość oraz niezawodność konstrukcji, która jest coraz bardziej poszukiwana na rynku polskim oraz europejskim.
Jako pracownia specjalizująca się w projektowaniu konstrukcji zachęcamy Państwa do weryfikacji projektów celem oceny słuszności wykonania opisywanej wyżej optymalizacji konstrukcji.
Autor: mgr inż. Sławomir SŁOWIŃSKI
Wszystkie prawa zastrzeżone, w szczególności kopiowanie, rozpowszechniania bez zgody autora zabronione.
Piśmiennictwo:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane wraz z późniejszymi zmianami
